نکات کلیدی در مورد زبان بدن کودکان /آنچه والدین باید بدانند

زبان بدن یکی از مهمترین راه‌های ارتباطی است که در جامعه‌های مختلف به کار می‌رود. زبان بدن شامل حرکات، اشارات، انعکاسات چهره و سایر علایم غیرکلامی است که از آن برای بیان احساسات و ارتباطات مختلف استفاده می‌شود. کودکان از نوزادی با استفاده از این زبان بدن، با دیگران ارتباط برقرار می‌کنند و این به آن‌ها کمک می‌کند تا در روابط خود موفقیت بیشتری داشته باشند.

زبان بدن همچنین می‌تواند نشانگر وضعیت روحی و شخصیت فرد باشد. برای مثال، می‌توان از حالت شخصیتی فرد، کسالت، عصبی بودن یا رضایتمندی آن استفاده کرد. همچنین، این زبان به عنوان یک شیوه ارتباطی غیرکلامی، می‌تواند در تعاملات اجتماعی، تجاری و حتی سیاسی نقش مهمی ایفا کند. آموزش زبان بدن به افراد کمک می‌کند تا بتوانند در مذاکرات و مصاحبه‌های شغلی بهتر عمل کرده و در کلیه ارتباطات خود موفقیت بیشتری داشته باشند.

در این مقاله، ده راهکار برای شناخت زبان بدن کودکان که مادران باید آن را بلد باشند، مورد بررسی قرار می‌گیرد.

۱. مشاهده رفتار کودک: برای شناخت زبان بدن کودک، باید به رفتار کودک توجه کرد. هنگامی که کودک خوشحال است چه رفتاری از خود نشان می‌دهد؟ و هنگامی که عصبانی است چه اشاراتی می‌کند؟

همچنین، نگاه کودک نیز می‌تواند نشان‌دهنده حالت او باشد. در صورتی که کودک به شیء خاصی نگاه می‌کند، به دنبال آن شیء می‌توانید بگردید و بفهمید چه چیزی او را جذب کرده است. همچنین، نحوه‌ی حرکت و حرکات بدن کودک نیز می‌تواند نشان‌دهنده‌ی حالت او باشد. به عنوان مثال، کودکی که در حال خم شدن است ممکن است خسته باشد، در حالی که کودکی که به شدت حرکت می‌کند، ممکن است خیلی هیجان زده باشد. از این رو، با توجه به این نشانه‌ها، می‌توانید با کودک بهتر ارتباط برقرار کنید و نیازهای او را بهتر درک کنید.

۲. شناخت علائم چهره: علائم چهره نیز از مهمترین بخش‌های زبان بدن هستند. به عنوان مادر باید بتوانید از علائم چهره کودک خود، به وضوح درک پیدا کنید.

مثلا اگر کودک شما دارای صورتی خشمگین است، می‌تواند به معنای این باشد که او در حال حاضر عصبانی است و نیاز به توجه بیشتری دارد. یا اگر صورتش خندان است، می‌تواند نشان دهنده خوشحالی و رضایت او باشد. به همین ترتیب، علائم چهره می‌توانند درک شادی، ترس، ناراحتی و بسیاری از احساسات دیگر را نیز به شما بدهند. در این راستا، باید همیشه به علائم چهره کودک خود توجه کنید و به آن‌ها واکنش نشان دهید. این کار به کودکان کمک می‌کند تا احساسات خود را بهتر بیان کنند و روابطی سالم‌تر با شما و دیگران برقرار کنند.

۳. شناخت حرکات دست و پا: حرکات دست و پا نیز از علائم مهم زبان بدن هستند. با مشاهده این حرکات، می‌توانید احساسات کودک را درک کنید.

اگر کودک شما با هیجان شدیدی مواجه شده باشد، ممکن است رکات دست و پا نیز به همراه آن باشد. این حرکات نشانگر استرس و ناراحتی کودک هستند و می‌تواند نشان دهنده یک مشکل جدی باشد که باید به طور جدی بررسی شود.

از طرفی، رکات دست و پا همچنین می‌تواند نشان دهنده شادی و هیجان باشد. در موقعیت‌هایی که کودک شاد است، ممکن است او این حرکات را انجام دهد تا احساس خوبی داشته باشد و احتمالاً این حرکات به همراه خنده و لبخند همراه باشد.

اگر شما به عنوان والد، مربی یا معلم توانستید رکات دست و پا کودک را به خوبی درک کنید، می‌توانید ارتباط بهتری با کودک برقرار کنید و به رشد و توسعه او کمک کنید. به عنوان مثال، اگر کودک دچار استرس است، می‌توانید با ارائه حمایت و اطمینان به او کمک کنید تا با مشکلاتش مقابله کند و اگر کودک شاد است، می‌توانید با همراهی او از لحظات خوبی که در زندگی دارد، لذت ببرید.

۴. شناخت حرکات بدن: حرکات بدن نشانه‌دهنده وضعیت روحی کودک است. باید توجه داشت که کودک در چه حالتی است و چه احساسی دارد.

اگر کودک بیشتر بازی کند، به موسیقی گوش دهد و حرکات شاد و ملایمی انجام دهد، احتمالاً در حالت خوبی قرار دارد. اما اگر کودک بیشتر ساکت باشد، ناراحت و یا پریشان باشد، ممکن است به مشکلی برخورد کرده باشد که به کمک مراقبین و والدین باید حل شود. بهترین راه برای ارتباط با کودک، به او توجه کردن و به حرکات و رفتار او توجه داشتن است. در صورتی که برای مدت طولانی همچنان مشکلی وجود دارد، بهتر است با متخصصین مشاوره و روان‌شناسی کودکان مشورت کنید.

۵. برقراری ارتباط چشمی: برای شناخت زبان بدن کودک، باید با کودکان به صورت مستقیم چشم به چشم برقراری ارتباط کنید.

همچنین می‌توانید با کودکان بازی‌هایی انجام دهید که به شناخت زبان بدن کمک می‌کند. به عنوان مثال، در بازی «سیمون می‌گوید»، کودک باید حرکت‌هایی که شما به او نشان می‌دهید را تکرار کند. همچنین در بازی «پنهانی»، کودک باید حرکت‌هایی که شما انجام می‌دهید را تشخیص دهد.

از دیدن فیلم‌ها و تماشای کارتون‌ها نیز می‌توانید برای شناخت زبان بدن کودک استفاده کنید. برای مثال، می‌توانید با کودکان فیلم‌هایی را تماشا کنید و سپس از آن‌ها بخواهید تحلیل کنند که شخصیت‌های فیلم در هر حالت چه حرکت‌هایی انجام می‌دهند.

در کل، برای شناخت زبان بدن کودک، باید با کودکان به صورت فعال و مستقیم ارتباط برقرار کنید و از بازی‌ها و فیلم‌ها نیز برای تقویت این مهارت استفاده کنید.

۶. شنیدن صدای کودک: باید به صدای کودک توجه داشته باشید و از نحوه صحبت کردن و تلفظ کلمات او آگاهی داشته باشید.

همچنین، باید به نیازهای زبانی کودک توجه کنید و سعی کنید او را در تقویت زبانش یاری کنید. این می‌تواند شامل خواندن کتاب‌های شاد و جذاب، بازی‌های زبانی و حتی دیدن فیلم‌های آموزشی باشد. همچنین، باید با کودک خود صحبت کرد و به او فرصت بدهید تا احساسات خود را با شما به اشتراک بگذارد و در مورد مسائل مختلف صحبت کنید. این کار به کودک کمک می‌کند تا زبان خود را تقویت کرده و بهبود بخشد. همچنین، این باعث می‌شود که او احساس راحتی و آرامش در برابر شما داشته باشد و بتواند با شما به خوبی ارتباط برقرار کند.

۷. شناخت حرکات شانه و گردن: حرکات شانه و گردن نیز نشانه‌دهنده وضعیت روحی کودک هستند.

مثلاً، وقتی کودکی به خجالت می‌افتد، شانه‌هایش را به سمت جلو می‌اندازد و سرش را به پایین می‌آورد. اگر او در حال شادی باشد، شانه‌هایش را به سمت عقب می‌اندازد و سرش را بلند می‌کند. بنابراین، بهتر است والدین همیشه به حرکات بدنی کودکان خود توجه کنند و در صورت نیاز، با او درمورد مسائل روحی و رفتاریش صحبت کنند.

۸. شناخت حرکات پوست: حرکات پوست نیز نشانه‌دهنده وضعیت روحی کودک هستند. باید به علائمی مانندتعریق، قرمزی یا خارش توجه کنید.

همچنین، پوست کودک به طور مستقیم تحت تأثیر احساسات و استرس قرار می‌گیرد. برای مثال، اگر کودک شما درگیر ناراحتی یا دلتنگی است، ممکن است پوستش خشک و خارش دار شود. برعکس، اگر کودک شما احساس شادی و رضایت دارد، پوستش نرم و صاف خواهد بود.

بنابراین، مراقبت از پوست کودکان نه تنها برای حفظ سلامتی آنها، بلکه برای تشخیص مشکلات روحی و احساسی نیز بسیار مهم است. در صورت تشخیص هرگونه مشکل پوستی در کودک خود، بهتر است به پزشک مراجعه کنید و همچنین با کودک خود در مورد احساساتش صحبت کنید تا بهبود روحی و روانی او را نیز تضمین کنید.

۹. شناخت حرکات مو: حرکات مو هم می‌توانند نشانه‌دهنده وضعیت روحی کودک باشند. مثلاً، وقتی کودک نگران است ممکن است به موهای خود بیشتر لمس کند.

همچنین، وقتی کودک شاد و پرانرژی است ممکن است به موهای خود بیشتر لمس کند و حتی آنها را بلند کند. از طرف دیگر، وقتی کودک احساس ناامنی می‌کند ممکن است به موهای خود بیشتر کشیده و به آنها بلندی ندهد. برای پرورش کودکان، باید به این نکات توجه کرد و با توجه به حرکات موی آن‌ها، وضعیت روحی آن‌ها را درک کرد و به آنها کمک کرد. همچنین، باید به کودکان اجازه داده شود که به موهای خود بیشتر اهمیت دهند و آنها را با دقت ببینند و در صورت نیاز به آنها لمس دهند.

۱۰. تمرین: برای بهبود شناخت زبان بدن کودک، باید تمرین کرد. برای این کار،می‌توانید با کودک خود بازی‌هایی انجام دهید که به شناخت زبان بدن کمک کنند، مانند بازی‌های نقش‌آفرینی، بازی‌های سوال و جواب یا تمرینات مختلف تعاملی.

همچنین، می‌توانید با کودک خود در موقعیت‌های مختلف، مثل خرید کردن یا پارک رفتن، به او نشان دهید که با چه حرکاتی چه احساساتی را بیان می‌کنید. به عنوان مثال، وقتی در حال خرید هستید، به کودک خود نشان دهید که با اشاره به محصولات، حرکات دست و انگشتانتان، به فروشنده بگویید که چه چیزی می‌خواهید. همچنین، با کودک خود در موقعیت‌های مختلف، مثل بلند کردن وسایل، پاک کردن یا پوشیدن لباس بچه، به او نشان دهید که با چه حرکاتی چه احساساتی را بیان می‌کنید.

بهترین راه برای بهبود شناخت زبان بدن کودک، تمرین و تکرار است. هر چه بیشتر تمرین کنید، کودک شما همچنین بهتر و سریعتر یاد می‌گیرد. همچنین، وقتی با کودک خود در حال بازی یا تمرین هستید، از او سؤال بپرسید و با او گفتگو کنید. این کار به شما کمک می‌کند تا با کودک خود بهتر و به‌صورت موثرتر ارتباط برقرار کنید.

چطور می‌توان بازی‌هایی برای تمرین زبان بدن کودکان طراحی کرد؟

طراحی بازی‌هایی برای تمرین زبان بدن کودکان، می‌تواند به شیوه‌ای خلاقانه و جذاب، به کودکان کمک کند تا بهترین شکل ممکن با این زبان بدن آشنا شوند. در زیر، چند راهکار برای طراحی بازی‌های تمرینی زبان بدن کودکان آورده شده است:

۱. بازی‌های نقش‌آفرینی: در این بازی‌ها، کودکان می‌توانند نقش‌های مختلفی را بازی کنند و با استفاده از زبان بدن، احساسات و ایده‌های خود را بیان کنند. این بازی‌ها می‌توانند شامل بازی‌های پلیس و دزد، پزشک و بیمار، معلم و دانش‌آموز و… باشند.

۲. بازی‌های سوال و جواب: در این بازی‌ها، کودکان می‌توانند به یکدیگر سوال بپرسند و با استفاده از زبان بدن، پاسخ را بدهند. این بازی‌ها می‌توانند شامل بازی‌های مربوط به شناخت حیوانات، شیئ‌ها، رنگ‌ها و… باشند.

۳. بازی‌های تعاملی: در این بازی‌ها، کودکان می‌توانند با یکدیگر به صورت تعاملی بازی کنند و با استفاده از زبان بدن، ارتباط برقرار کنند. این بازی‌ها می‌توانند شامل بازی‌های پرتاب توپ، بازی‌های جستجوی چیزی، بازی‌های ترسیم شکل و… باشند.

۴. بازی‌های تلفیقی: در این بازی‌ها، کودکان می‌توانند با استفاده از زبان بدن، به همراه بازی و تمرین دیگری مثل بازی‌های تعاملی یا بازی‌های حرکتی، از زبان بدن خود استفاده کنند. این بازی‌ها می‌توانند شامل بازی‌های دونده و بگو، بازی‌های شناوری و گفتاری، بازی‌های تعاملی و موسیقیایی و… باشند.

با توجه به اینکه کودکان به بازی و سرگرمی علاقه‌مند هستند، طراحی بازی‌های تمرینی زبان بدن می‌تواند به شیوه‌ای جذاب و شاد، به کودکان کمک کند تا زبان بدن را بهتر بیاموزند. همچنین، این بازی‌ها می‌توانند به کودکان کمک کنند تا در روابط خود با دیگران موثرتر باشند.

سخن پایانی:

شناخت زبان بدن کودکان بسیار مهم است و مادران باید این مهارت را به خوبی یاد بگیرند. با شناخت زبان بدن کودکان، مادران می‌توانند با آن‌ها به شیوه‌ای موثر و مفید ارتباط برقرار کنند و روابط خود را با فرزندانشان بهبود بخشند. همچنین، بهبود شناخت زبان بدن کودکان می‌تواند به آن‌ها در برقراری روابط موثر با دیگران در آینده کمک کند.