اوضاع عربستان در عصر جاهیلت چگونه بود؟

مسلمانان اصطلاح جاهلیت را برای اشاره به دوره زمانی و وضعیت امور عربستان پیش از اسلام به کار می برند.

اعراب این عصر به شیوه‌های مخرب و گناه آلود رفتار می‌کردند، به طور مکرر به قمار، نوشیدن شراب، رباخواری و زنا می‌پرداختند.

با ادامه این مطلب از سایت چمدون همراه باشید.

شرک نیز اغلب به صورت منفی به عنوان ویژگی دوره زمانی ذکر می شود.

عملاً تنها چیزی که سنت اسلامی به جاهلیت نسبت می دهد، شعر آن زمان است.

شناخت ما از جاهلیت بیشتر از سنت ها، افسانه ها و اشعار باقی مانده ناشی می شود، زیرا منابع مکتوب در این دوره زمانی محدود است.

گنج هیتلر کجاست ؟چرا تا کنون پیدا نشده است ؟

علاوه بر این، ما به منابع اسلامی مانند قرآن و حدیث تکیه می کنیم. با این وجود، با استفاده از تمام اطلاعات موجود، می توان تصویری از زندگی پیش از اسلام در عربستان ترسیم کرد.

 

اعراب جاهلیه خود را در امتداد خطوط قبیله ای سازماندهی کردند.

هر قبیله تمایل داشت به نام یک رهبر برجسته نامگذاری شود که اعضای آن ادعا می کردند نسب از او دارند.

قبایل متشکل از گروه های خانوادگی کوچک تری به نام قبایل بودند که اغلب برای کسب ثروت و موقعیت در رقابت شدید بودند.

با این حال، هنگامی که یک تهدید بزرگتر خود را نشان می داد، قبیله ها معمولاً نزاع های خود را متوقف می کردند و علیه آن متحد می شدند.

کوروش کبیر ،حقایق و دستاوردهای شگفت انگیزش از زبان مورخان خارجی

طایفه ها توسط شیوخ رهبری می شدند که به دلیل قدمت، سخاوت و شجاعت انتخاب شده بودند.

این رهبران قبیله معمولاً شورایی را رهبری می کردند که وظیفه آن تصمیم گیری های مهم و قضاوت بود.

هنگامی که درگیری بین قبیله ای رخ می داد، شوراهای قبیله ای گرد هم می آمدند تا آن را حل کنند.

 

 

غالباً هنگام ارتکاب جرم، شخص متخلف سعی می کرد که مرتکب را بدون روند قانونی مجازات کند.

متهم تمایل داشت به دنبال سرپناهی نزد قبیله خود باشد که وظیفه حفاظت از اعضای خود را داشت.

اگر متهم به قبیله ای تعلق داشت که از قبیله ظالم قدرتمندتر بود،  اغلب از مجازات می گریخت.

 

قبایل برجسته عربستان بر مناطقی داشتند . از اموال قبایل، چادرها، آب‌ها، مراتع و زمین‌های قابل کشت بود.

برخی از قبایل، و قبایل درون قبایل، ثروتمندتر از دیگران بودند. صرف نظر از میزان ثروتشان، قبایل  همیشه باید محتاط باشند، زیرا در آن زمان یورش ها رایج بود.

 

اگرچه امپراتوری های دوران باستان عمدتاً سرزمین های بیابانی عربستان را با اهمیت ناچیزی در نظر می گرفتند، قبایل ساکن در این منطقه به طور کامل از مشارکت در بازی های سیاسی بزرگتر فرار نکردند.

تاریخچه حیرت انگیز جنگ های ایران باستان و یونان

امپراتوری های بیزانس و ساسانی با استفاده از قبایل عرب به عنوان دست نشانده از مرزهای جنوبی خود محافظت می کردند .

بیزانسیان ایل غسانی و ساسانیان ایل لخمید را به خدمت گرفتند.

نیروهای عرب به عنوان متحدان و مشتریان، بخشی از ارتش بیزانس و ساسانی بودند و مرتباً در میدان جنگ با یکدیگر می جنگیدند.

 

در بسیاری از مواقع ، اعراب از جنگ با دیگر اعراب خودداری کردند، زمانی که قدرت‌های خارجی به آن نزدیک شدند.

با این حال، اگر قبیله ای قبلاً با قبیله دیگری در تضاد بود، اگر آن را به نفع می دانست، تمایل داشت با قدرت های خارجی متحد شود.

گاهی امپراتوری‌ها به عربستان لشکرکشی می‌کردند، گاهی برای انتقام از حملات، و گاهی برای تسخیر سرزمین. قدرت‌های خارجی برای ایجاد جای پای دائمی در عربستان مشکل داشتند و تمایل داشتند تا ظرف چند دهه توسط نیروهای عربی دفع شوند.

 

تجارت اولین راه ارتباطی اعراب جاهلیه با زندگی فراتر از شبه جزیره بود.

کاروان های مردان، شتر، اسب و الاغ در بازارهای سوریه، عراق، یمن و اتیوپی رفت و آمد می کردند و پوست، کشمش و نقره می فروختند.

بازگشت امن آنها یک رویداد جشن بود زیرا بسیاری از اعراب در تجارت کاروان سرمایه گذاری کردند و سودهای کلانی به دست آوردند.

پنج ملکه قدرتمند امپراتوری ایران از آتوسا تا …

ثروتمندترین بازرگانان عرب اغلب هم تاجر و هم رباخوار بودند. آنها ثروتمندتر شدند در حالی که کسانی که وام می گرفتند فقیرتر می شدند.

مضامین رایج در پیام های حضرت  محمد (ص) و قرآن، محکومیت ربا و ترویج توزیع ثروت بین فقرا است.

 

 

مردم عربستان قبل از اسلام عمدتاً مشرک بودند. مسیحیان در جنوب شبه جزیره در یمن امروزی متمرکز بودند و گروه‌های کوچک و همچنین راهبان و زاهدان در صحرا زندگی می‌کردند.

جوامع یهودی نیز در عربستان زندگی می کردند و بیشتر در روستاها و شهرها قرار داشتند.

 

اعراب جاهلیت به یک مذهب یکسان مشرکانه پایبند نبودند.

غالباً قبایل مختلف خدایان متفاوتی را می پرستیدند و حتی خانواده ها نیز می توانستند اعمال مذهبی متمایز خود را داشته باشند.

 

محقق اسلامی ابن الکلبی که در قرن هشتم می زیسته، داستانی از اعراب نقل می کند که اجداد خود را در زمان جاهلیت خدایی می کردند.

او از بستگان پنج مرد متوفی می نویسد که به یک مجسمه ساز نزدیک می شوند تا مردان را در سنگ جاودانه کنند.

پس از اینکه مجسمه ها به مدت سه قرن توسط اجداد مردان مورد پرستش قرار گرفتند، مجسمه ها چنان مورد توجه قرار گرفتند که واسطه بین مردم و خدا به حساب می آمدند.

اعراب جاهلیه از پیشواها و شمن ها بازدید می کردند که معتقد بودند می توانند از طریق رؤیاذبه خدایان متصل شوند.

روش های مختلف پیشگویی نیز برای تماس با خدایان و ارواح انجام می شد.

یکی از این روش ها شامل پرسیدن سوال از یک خدا و پرتاب تیر بر روی زمین بود. سپس پاسخ سوال با تجزیه و تحلیل موقعیتی که تیرها در آن افتاده بودند تفسیر شد.

 

قبایل در عربستان نیز مجسمه خدایان خود را می پرستیدند، عملی که احتمالاً از بین النهرینان باستان اتخاذ کرده اند.

مجسمه ها را در مکان های مقدس نصب می کردند و نذری می آوردند. قبل از اینکه محمد(ص) اسلام را به عنوان دین غالب در مکه تثبیت کند، مردم این شهر ۳۶۰ خدا را می پرستیدند. محمد(ص) با تصرف مکه در سال ۶۳۰، همه بتها را نابود کرد و از شرک نهی کرد.

 

در آن زمان  شعر یک هنر پرکاربرد و مهارت بسیار مورد توجه اعراب بود. شعر جاهلی به قدری ارزش داشت که مسلمانان قرن ها پس از ظهور اسلام آن را حفظ و آموزش دادند.

 

اعراب از طریق شعر، اقتدار را به چالش می‌کشیدند، افراد و قبایل را ستایش می‌کردند، از جنگ‌ها یاد می‌کردند و فعالیت‌های زندگی روزمره خود را ارتقا می‌دادند. موضوعات اشعار معروف جاهلی متنوع است، از مرثیه مرگ معشوق گرفته تا توصیف مفصل از شترهای شاعر. وقتی صحبت از شعر می شد قوانین سختگیرانه ای وجود نداشت. به این ترتیب، هر شاعر جاهلی سبک منحصر به فرد خود را داشت و در تصمیم گیری در مورد موضوعات مورد علاقه خود آزاد بود.

 

شعر در موقعیت های درگیری نیز نقش داشت . هنگامی که قبایل با هم درگیر می شدند، شاعران با خواندن ابیاتی که به دقت ساخته شده بودند و هدایت آنها به سوی رقبا از ناموس قبیله خود دفاع می کردند.

این جنگ شاعرانه امکان ابراز نارضایتی ها را بدون خونریزی فراهم می کرد.

در حالی که زنان از شرکت در جنگ فیزیکی و اشغال مناصب رهبری قبیله ای منع شده بودند، اجازه داشتند شاعر باشند، این هنر به آنها صدایی در زمینه نقش های جنسیتی کاملاً مشخص می دهد.

 

از اشعار جاهلی به دلیل اهمیتی که اعراب برای آن قائل هستند، بسیار باقی مانده است.

در ابتدا صرفاً از طریق انتقال آواز و سپس از طریق نوشتن، میراث خود را زنده نگه داشتند. اما مسلمانان معتقدند که با نزول قرآن،  قرآن از تمام اشعار پیشین عرب از نظر کیفیت ادبی پیشی گرفته بود.

 

ظهور اسلام در قرن ششم به دوران جاهلیت پایان داد. محمد رسول الله  راه جدیدی از زندگی را معرفی کرد که با تغییرات عمیقی همراه بود.

 

در اسلام زنان به حقوق و آزادی هایی دست یافتند. کنوانسیون قبیله ای این بود که حقوق زنان را به حداقل برساند و آنها را تابع منافع مردان کند.

اسلام به تکریم زن و تثبیت حقوق آنها در قرآن پرداخته است . در آینده، آنها می توانند حق الهی برای داشتن دارایی را مدعی شوند و تا حد زیادی خودشان تصمیم بگیرند.

 

مردم عرب به عنوان یک جامعه تحت اسلام متحد شدند و از فراگیر شدن یک نظام قبیله ای نابرابر کاستند.

جامعه همچنین به دلیل ایجاد یک چارچوب قانونی توسط محمد رسول الله و قرآن تثبیت شد و به هرج و مرج جاهلیت پایان داد.

 

ظهور اسلام تحولی تکان دهنده بود و  شامل بازنگری کامل جامعه عرب بود.

قبایل بیابانی تقسیم شده که در کشمکش همیشگی با یکدیگر بودند، با هم متحد شدند و بسیاری از نقاط  شناخته شده جهان را در یک بازه زمانی چند دهه ای  فتح کردند .